ویتامین e یکی از ویتامینهای محلول در چربی میباشد که اثر آنتی اکسیدانی دارد، یعنی از بدن در برابر رادیکالهای آزاد محافظت میکند. این ویتامین در پیشگیری و جلوگیری از بیماریهایی بسیاری نقش دارد. همانطور که کمبود ویتامین ای میتواند مسئله ساز باشد و باید حتما علائم مربوط به کمبود آن را بدانیم، مصرف بیش از اندازه ویتامین نیز خطرناک است و باعث مسمومیت میشود.
برای اینکه این ویتامین آشنا شوید، علائم کمبود آن را بشناسید و بفهمید که در چه غذاهایی یافت میشود، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
ویتامین E چیست
ویتامین E یکی از ویتامینهای محلول در چربی میباشد و مثل سایر ویتامینها برای بدن ضروری و لازم است. این ویتامین نقش مهمی در ارگانهای متفاوت بدن ایفا میکند. برخلاف ویتامینهای محلول در آب مصرف بیش از مقدار مورد نیاز این ویتامین هم مانند کمبودش خطرناک میباشد و باعث مسمومیت میشود.
مهمترین اثر ویتامین E خاصیت آنتی اکسیدانی آن میباشد که از سلولهای بدن در برابر اسیبهای مخرب مراقبت میکند و به سلامت تمام سلولهای بدن کمک میکند.
علائم کمبود ویتامین E
ویتامین E مانند سایر مواد مورد نیاز بدن در صورت کمبود آن علائمی را ایجاد میکند. کمبود ویتامین E در افراد سالم به ندرت اتفاق می افتد و معمولا در افرادی که سوء جذب چربی دارند و دچار بیماریهای التهابی روده و بیماری کبد و بیمارهای گوارشی هستند اتفاق میافتد.
علائم کمبود ویتامین E به شکل ضعف عضلانی، مشکلات حرکتی و عصبی، مشکلات ایمنی، سوزن سوزن شدن دست و پا بروز پیدا میکند.
ضعف عضلانی
ویتامین E نقش مهمی در سلامت مغز و نخاع دارد به همین دلیل کمبود آن میتواند به این قسمت از بدن آسیب وارد کرده و باعث احساس ضعف در عضلات گردد.
مشکلات بینایی
ویتامین E نقش مهمی در سلامت سلولهای چشمی به عهده دارد. کمبود این ویتامین میتواند باعث ضعیف شدن گیرندههای نوری در شبکیه چشم و سلوهای چشمی شود و به مرور به کاهش دید و در ادامه منجر به از بین رفتن بینایی شود به همین دلیل کمبود این ویتامین باید فورا درمان شود.
مشکلات تعادلی و هماهنگی حرکتی
به دلیل نقشی که ویتامین E در سلامت مغز دارد کمبود آن میتواند منجر به اتاکسی و ناهماهنگی حرکتی و بیتعادلی فرد شود.
بی حسی و سوزن شدن در اندامها
کمبود ویتامین E میتواند باعث علایمی مثل گزگز و سوزن سوزن شدن در نواحی مثل دست و پا شود.
کاهش سیستم ایمنی بدن
ویتامین E باعث افزایش تکثیر سلولهای ایمنی به نام لنفوسیتها میشود و از این طریق روی افزایش عملکرد سیستم ایمنی اثر دارد و کمبود آن مشکلات عمده ای را در زمینه با سیستم ایمنی بوجود می آورد.
سلامت پوست و مو
ویتامین E به دلیل نقش آنتی اکسیدانی که دارد در حفاظت ازسلوهای پوستی نقش بسزایی دارد. این ویتامین از سلولهای پوستی در برابر اشعه فرابنفش خورشید محافظت میکند. ویتامین E در بهبود و ترمیم جای زخم و جلوگیری از خشک شدن پوست و کم شدن چین و چروکهای پوست هم اثر گذار است.
این ویتامین در سلامت مو نیز نقش دارد و باعث شادبی مو و جلوگیری از کدر شدن مو میشود. علتی که در خیلی از ماسکهای مو و صورت از ویتامین E استفاده شده است، نقش محافظتی این ویتامین برای پوست و مو میباشد.
پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی
ویتامین E باعث گشاد شدن رگهای خونی و جلوگیری از افزایش فشار خون و بوجود آمدن لخته خونی میشود.
بهبود عملکرد بینایی
یکی از بیماری هایی که باعث نابینایی میشود،تباهی لکه زرد میباشد که ویتامین E باعث کاهش این بیماری میشود. اگر مصرف ویتامین C و روی و بتاکاروتن هم کنار ویتامین E، کافی باشد و مصرف شود تاثیر بهتری دارد.
پیشگیری از التهاب و بیماریهای مزمن
ویتامین E به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارد میتواند از التهاب جلوگیری کند و بدلیل نقش ضد التهابی که دارد میتواند باعث پیشگیری از التهاب و بیماریهای التهاب شود.
کمک به سلامت اعصاب و جلوگیری از آسیب عصبی
ویتامین E به خاطر نقش محافظتی که در سیستم عصبی بر عهده دارد میتواند از آسیبهای مغزی تا حدی جلوگیری کند.
حمایت از سلامت تولید مثل
ویتامین E باعث بهبود عملکرد اسپرم در مردان شده و به باروری مردان کمک میکند. این ویتامین به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی خود به تقویت افزایش تقویت سلامت باروری در زنان نیز کمک میکند.
حفاظت از سلولهای خونی و پیشگیری از کم خونی
ویتامیت Eباعث حفاظت از غشای گلبولهای قرمزخون میشود و نقش محافظتی در برابر سلولهای خونی دارد و کمبود ویتامین E میتواند باعث پارگی گلبولهای قرمز و کم خونی شدید شود.
بهبود زخمها و سرعت بخشیدن به فرایند التیام
یکسری مطالعات نشان داده اند که استفاده از ویتامین E در بهبود زخم و جای زخم اثر گذار بوده اند اما برخی از مطالعات هم چنین چیزی را رد کرده اند.
بهبودی بیماری آلزایمر
ویتامین E میتواند باعث کند شدن روند از دست دادن حافظه و زوال عقل در بیماری آلزایمر شود و اگر این ویتامین به همراه ویتامین C مصرف شود اثر بخشی بیشتری در موارد جدی دارد.
بهترین منبع ویتامین E
ویتامین E ماده مغذی میباشد که در اکثر رژیم غذایی وجود دارد. دانههای روغنی، روغنهای پخت و پز، برخی میوهها و برخی سبزیجات از منابع غنی ویتامین E میباشد.
مغزها ودانهها
مغزها و دانههای روغنی مانند تخمه آفتابگردان، فندق، بادام، دانه کنجد و دانه چیا منابع خوبی از ویتامین E میباشند.
روغنهای گیاهی
روغنهای گیاهی مانند روغن جوانه گندم، روغن فندق، روغن آفتابگردان، روغن بادام و روغن زیتون منابع غنی از ویتامین E میباشند .
سبزیجات برگ سبز
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم بروکلی، چغندر برگدار منابع خوبی از ویتامین E هستند.
میوهها
برخی میوهها مانند پاپایا، آووکادو کیوی هم از جمله میوه هایی هستند که به عنوان منابع غذایی ویتامین E شناخته میشوند.
غلات کامل وجوانهها
غلات کامل و جوانهها مانند جوانه گندم و جو دور سر هم در دسته منابع ویتامین E قرار میگیرد.
غذاهای دریایی
غذاهای دریایی مانند ماهی قزل آلا و ماهی سالمون و میگو هم منابع خوبی از این ویتامین میباشند.
سبزیجات و گیاهان دیگر
فلفل دلمه ای قرمز و گوجه فرنگی هم جز منابع ویتامین E میباشد.
مکملهای ویتامین E:
مکملهای ویتامین E به دو شکل مصنوعی و طبیعی وجود دارد. روی برچسبهای مکمل ویتامین E دز دارو نوشته شده است.
جمع بندی
ویتامین E یک ویتامین محلول در چربی میباشد که نقشهای مهمی در بدن ایفا میکند. در صورت کمبود این ویتامین، علائم کمبود ویتامین E در بدن ظاهر میشود. گزگز دست و پا، ضعف عضلات و اتاکسی و کاهش بینایی و کم خونی از علائم کمبود ویتامین E میباشد. ویتامین E در سلامت سیستم ایمنی دستگاه عصبی و قلب و پوست و مو نقش دارد و باعث کاهش روند آلزایمر و کاهش روند برخی بیماریهای چشم و بهبود زخم میشود.
ویتامین E در بیشتر غذاها از جمله ماهی قزلآلا، میگو، فلفل قرمز، دانههای روغنی مانند فندق، بادام ومیوهایی مانند کیوی، آووکادو وجود دارد. کمبود ویتامین E در افراد سالم نادر است و معمولا در افرادی که بیماری سوء جذب چربی دارند اتفاق می افتد و در صورت نیاز و تجویز پزشک از مکملهای ویتامین E استفاده میشود و مصرف بیش از حد ویتامین E خطرناک است و باعث مسمومیت میشود.
دکتر خورشیدی
سوالات متداول
1. طریقه مصرف ویتامین E برای صورت به چه صورت است؟
پوست صورت برخی از افراد به ویتامین E واکنش نشان میدهد و باعث خارش و التهاب میشود و بهتر است از کرمهای حاوی ویتامین E برای صورت استفاده شود اما اگر با این حال اصرار به استفاده از کپسول روغنی ویتامین E برای صورت دارید ابتدا با سوزن کپسول را سوراخ کرده و در ظرفی بریزید سپس با حرکت دورانی روی پوست خود بمالید و اجازه بدهید طی بیست دقیقه جذب پوست شود.
2. قرص ویتامین E را چند روز یکبار بخوریم؟
از آنجایی که نحوه مصرف این ویتامین با توجه به شرایط افراد متفاوت میباشد. کپسول ویتامین E را با مشورت پزشک مصرف کنید.
3. مقدار مصرف ویتامین E برای مردان چقدر است؟
مقدار مصرف قرص ویتامین E برای مردان بالای 14 سال، ۱۵ میلی گرم در روز میباشد و بیشترین مقدار مجاز مصرف این مکمل برای بزرگسالان حدود ۱۰۰۰ میلی گرم در یک روز است.