قد یکی از مهمترین ویژگیهای ظاهری افراد است و میتواند عاملی برای افزایش اعتمادبهنفس افراد یا کمبودن اعتمادبهنفس افراد شود. رشد قد تا زمان دوران بلوغ ادامه پیدا میکند. به همین دلیل بسیاری از افراد دنبال روشهایی برای افزایش قد بعد از بلوغ یا حتی افزایش قد در سن رشد استفاده از میگردند. یکی از این روشها استفاده از مکمل افزایش قد است. در این مقاله مکملهای مؤثر برای افزایش قد و دیگر روشهای تأثیرگذار بر قد را بررسی میکنیم.
مکملهای مؤثر برای افزایش قد
اصلیترین و مهمترین عاملی که قد افراد را تعیین میکند، ژنتیک است. در حقیقت تأثیر ژنتیک بر رشد قد حدوداً 80 درصد تخمین زده میشود. در این بین عواملی دیگری مثل تغذیه، ورزش، خواب و استفاده از مکمل افزایش قد نیز موثر هستند. اما تاثیر آنها محدود است. امروزه مکملهای مختلفی تحت عنوان مکمل افزایش قد ساخته شده و فروخته میشوند. اما واقعیت این است که با پایان سن بلوغ صفحات رشد استخوانها و ستون فقرات بسته میشوند و دیگر قادر به ساختن استخوان برای رشد قد نیستند. به همین دلیل این مکملها اغلب برای افراد زیر 18 سال موثر هستند و برای افراد بزرگسال هیچ تاثیر اثبات شده ای ندارند.
راهکارهای طبیعی و مؤثر برای افزایش قد
افزایش قد در دوران کودکی و نوجوانی و قبل از بلوغ اتفاق میفتد. در این دوران و کمی بعد از آن با یک سری راهکارهای طبیعی میتوانیم رشد قد را بیشتر کنیم. برخی از این راهکارهای افزایش قد عبارتاند از:
- رژیم غذایی: فردی که میخواهد قد او رشد کند، باید یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشد که مواد مغذی، مواد معدنی و ویتامینهای مختلفی که بدن برای استخوانسازی نیاز دارد را تأمین کند.
- ورزش: ورزش به تقویت عضلات و استخوانها کمک میکند و میتواند در افزایش قد مؤثر باشد.
- خواب کافی: خواب کافی باعث میشود سلامت کلی بدن و ترشح متعادل هورمونها میشود که به رشد قد کمک میکند.
- مدیریت استرس: استرس روی میزان ترشح هورمون رشد تأثیر میگذارد.
افزایش قد در بزرگسالی: آیا ممکن است؟
خیر. تقریباً هیچ روش اثبات شدهای برای افزایش قد بعد از سن بلوغ وجود ندارند. در دوران بلوغ، بدن هورمونهایی را ترشح میکند که باعث تحریک رشد استخوان و رشد بافتها میشوند و درنهایت منجر به تغییرات فیزیکی مربوط به بلوغ میشوند. بعد از بلوغ، صفحات رشد یا نواحی غضروفی که در انتهای استخوانهای بلند وجود دارند و به رشد قد کمک میکنند، جوش میخورند و دیگر رشد نمیکنند. در نتیجه امکان افزایش قد در بزرگسالی وجود ندارد.
بهترین روشها برای افزایش قد بعد از بلوغ
همانطور که گفتیم، بعد از افزایش قد عملاً متوقف میشود و راهکار اثبات شدهای برای افزایش قد بعد از سن بلوغ (بهجز جراحی) وجود ندارد. بااینحال روشها و تمریناتی هستند که به شما کمک میکنند وضعیت بدن خود را اصلاح کنید و قامت فعلی خود را حفظ کنید. برخی از این روشها عبارت اند از:
- اصلاح وضعیت بدن: قوز، خمیدگی یا وضعیتی مثل اسکولیوز (انحراف جانبی ستون فقرات) شرایطی هستند که میتوانند قد شما را کوتاهتر از آنچه که در واقعیت هست نشان دهند. انجام تمرینات ورزشی، استفاده از بریسها و… میتواند وضعیت بدن شما را اصلاح کند و باعث شود قد شما در ظاهر کمی بلندتر شود.
- تغذیه مناسب: مکملهایی مثل کلسیم، ویتامین D، منیزیم و کلاژن سلامت استخوانها را حفظ میکنند و از کاهش قد جلوگیری میکنند.
- پرهیز از بلندکردن بار سنگین: بلندکردن اشیا سنگین و انداختن کولهپشتیهای سنگین به ستون فقرات آسیب میرساند و باعث کوتاهشدن قد میشود.
- تناسباندام: داشتن اندام متناسب باعث میشود کوتاهبودن قد منار به چشم بیاید و اعتمادبهنفس را بیشتر میکند.
فیزیوتراپی و نقش آن در افزایش قد
فیزیوتراپی با تقویت عضلات و اصلاح فرم بدن میتواند قد ظاهری را بلندتر کند. تمرینات فیزیوتراپی عضلات اطراف ستون فقرات را تقویت میکند و پشتیبانی خوبی از استخوانها و ستون فقرات فراهم میکند. همچنین انعطافپذیری بدن را نیز بیشتر میکنند. فیزیوتراپی و نقش آن در افزایش قد در نتیجه با اصلاح مشکلاتی مثل قوز کردن یا انحراف ستون فقرات، قد کمی بلندتر از حالت اصلاح نشده به نظر میرسد.
داروها و روشهای درمانی برای افزایش قد
استخوانسازی در صفحات رشد تحتتأثیر هورمونها انجام میشود. اختلالات مختلفی روی میزان ترشح هورمونهای رشد، هورمونهای جنسی و هورمونهای تیروئید تأثیر میگذارند و باعث اختلال در روند رشد قد کودک میشوند. در این شرایط پزشک داروهایی را برای کودک تجویز میکند که اختلال هورمونی برطرف شود یا هورمون موردنیاز بدن بهوسیله دارو تأمین شود.
همچنین برخی از کودکان و نوجوانان ممکن است دچار کمبود برخی مواد معدنی یا ویتامینها باشند. در این حالت برای این کودکان مکمل افزایش قد تجویز میشود تا کمبود این مواد مغذی جبران و برطرف شود.
آیا داروی افزایش قد وجود دارد؟
امروزه مکملهای مختلفی بهعنوان مکمل افزایش قد در بازار عرضه میشوند. این مکملها بیشتر برای کودکان و نوجوانان مؤثر هستند و برای آنها تجویز میشوند. مکملها و داروهایی که برای افزایش قد تجویز میشوند حاوی موارد زیر هستند:
ویتامین D: ویتامین D مهمترین ویتامینی است که بدن برای ساختن استخوان به آن نیاز دارد.
کلسیم: کلسیم مهمترین ماده معدنی است که بدن برای رشد و تقویت استخوانها به آن نیاز دارد.
پروتئین: پروتئین برای ساخت و ترمیم استخوان و عضلات ضروری است.
ویتامینها: ویتامینهای K2، B1، B2 و C ویتامینهای مهمی هستند که علاوه بر سلامت کلی بدن برای سلامت استخوانها و دندانها نیز مفید و ضروری هستند.
فسفر: فسفر نهتنها به رشد استخوان کمک میکند؛ بلکه از ازبینرفتن استخوان نیز پیشگیری میکند.
تأثیر عوامل مختلف بر رشد قد
عوامل متعددی بر رشد قد تأثیر میگذارند. مهمترین عوامل مؤثر بر رشد قد عبارتاند از:
- ژنتیک
- هورمونها
- تغذیه مناسب
- ورزش
- خواب کافی
- بیماریها و اختلالات مختلف
- عوامل محیطی مانند بهداشت و شرایط اقتصادی
تغذیه مناسب برای افزایش قد
تغذیه و رشد قدی کودکان اگر به طور مناسب رعایت شود، در سن بزرگسالی از تحلیل و پوکیاستخوان جلوگیری میکند. اگرچه ژنتیک عامل اصلی تعیینکننده قد افراد است، تغذیه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. داشتن تغذیه مناسب در زمان نوزادی، کودکی و نوجوانی برای رشد کافی ضروری است. موادی مثل کلسیم، منیزیم، ویتامین D و فسفر برای سلامت استخوانها و رشد آنها ضروری هستند؛ بنابراین کودکان و نوجوانان باید رژیم غذایی متعادل و مناسبی داشته باشند تا این مواد مغذی تأمین شوند.
برخی از شواهد نشان میدهند که تغذیه نامناسب، میتواند تا 20 سانتیمتر رشد قد کودک را مختل کند. به همین دلیل در صورت کمبود هر یک از این موارد نیز، به تشخیص پزشک، کودک باید از مکمل مناسب استفاده کند تا قد او تحت تاثیر این کمبود قرار نگیرند.
تأثیر ورزش بر افزایش قد
برخی از ورزشها صفحات رشد را تحریک میکنند و استخوانسازی را تحریک میکنند. همچنین ورزش با تقویت عضلات، بدن را در وضعیت صحیحی قرار میدهد. به نقل از سایت healthline ورزش منظم ترشح هورمون رشد را نیز بیشتر میکند. به همین دلیل کودکان باید حداقل یک ساعت در روز ورزش کنند. این ورزش باید شامل تمرینات کششی، قدرتی و تمرینهای هوازی باشد.
فواید ورزش برای افزایش قد به کودکی محدود نمیشود. ورزشکردن در سن بزرگسالی نیز باعث پیشگیری از ابتلا به پوکیاستخوان میشود.
خواب و رشد قد: چه ارتباطی دارند؟
کمخوابیهای گاهوبیگاه درصورتیکه کم اتفاق بیفتد تأثیری روی رشد قد نمیگذارد؛ اما اگر یک نوجوان به طور منظم و به میزان کافی هر شب نخوابد، ترشح هورمون رشد و هورمونهای دیگر دچار اختلال میشود و کاهش میابد.
میزان خواب موردنیاز برای گروههای سنی مختلف بهصورت زیر است:
- نوزادان تا 3 ماهگی: 14-17 ساعت
- نوزادان 4-12 ماهه: 12-16 ساعت
- کودکان 1-2 ساله: 11-14 ساعت
- کودکان 3-5 ساله: 10-13 ساعت
- کودکان 6-13 ساله: 9-12 ساعت
- نوجوانان 14-17 ساله: 8-10 ساعت
- بزرگسالان 18-64 سال: 7-9 ساعت
- افراد مسن بالای 65 سال: 7-8 ساعت
خوابیدن بیشتر از این تعداد ساعت نیز باعث افزایش ترشح هورمون رشد میشود و برای رشد قد نیز مفید است.
جراحی و روشهای درمانی برای افزایش قد
یکی از روشهای افزایش قد در بزرگسالی انجام جراحی افزایش قد است. جراحی افزایش قد، یک عمل پیچیده است که در طی آن استخوانهای پا بریده میشود و یک میله فلزی مخصوص داخل آنها گذاشته میشود. این میلهها به پیچهای مخصوصی وصل هستند که میله را هر روز یک میلیمتر بلندتر میکنند. با این کار، استخوانسازی تحریک میشود و قد فرد بلندتر میشود. این جراحی دوران نقاهت نسبیتا طولانیای دارد. جراحی افزایش قد باعث افزایش قد انفجاری نمیشود بلکه میتواند تا حدود 10 سانتیمتر قد فرد را بلندتر کند.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله بررسی کردیم، عوامل مختلفی بر افزایش قد تأثیر دارند؛ اما مهمترین آنها ژنتیک است. استفاده از مکمل افزایش قد میتواند به رشد کودکان و نوجوانان کمک کند، اما این مکملها برای افزایش قد بزرگسالان معمولاً تأثیری ندارند، بلکه از کوتاهشدن قد آنها جلوگیری میکنند؛ بنابراین اگر شما در سن رشد هستید یا فرزندی دارید که در سن رشد است، داشتن رژیم غذایی مناسب، داشتن خواب کافی و ورزشکردن را جدی بگیرید تا روند رشد بهخوبی و به بدون اختلال طی شود.
دکتر مسعود خورشیدی
سوالات متداول
در آخر به مهمترین سوالات در زمینه مکمل افزایش قد، از نظر کاربران توجه کنید.
قرص افزایش قد چیست؟
مکملهای مختلفی وجود دارند که به اسم قرص افزایش قد یا روش برای افزایش قد تضمینی فروخته میشوند. این قرصهای افزایش قد معمولاً حاوی کلسیم، ویتامین و برخی مواد معدنی هستند که برای افراد بالای 25 سال نیز تاثیری ندارند.
داروی افزایش قد چیست؟
در حال حاضر هیچ داروی تضمین شده و تأیید شده برای افزایش قد بعد از سن بلوغ وجود ندارد. بلکه در دوران نوجوانی اگر فردی دچار اختلالات هورمونی یا کمبود مواد مغذی خاصی شده باشد، داروی مکمل برای او تجویز میشود تا روند رشد قد او دچار اختلال نشود.
بعد از سن بلوغ برای افزایش قد چه کنیم؟
بعد از بلوغ رشد قد متوقف میشود. به همین دلیل تنها روش برای افزایش ظاهری قد استفاده از کفشهای طبی پاشنهدار، اصلاح وضعیت بدن و تناسباندام است.