یکی از مهم‌ترین موضوعات برای دختران و پسران، افزایش قد بعد از بلوغ است. اگر جزء افرادی هستید که رشد مناسبی را در دوران کودکی تجربه نکردید؛ نیازی نیست نگران باشید. امروزه، روش‌های متنوعی برای افزایش قد بعد از سن رشد ایجاد شده است. با کمک گرفتن از این روش‌ها و رعایت نکات مهم، افزایش قد را تجربه خواهی کرد. البته رژیم غذایی و رشد قدی کودکان عواملی هستند که به‌صورت مسقیم با یک‌دیگر ارتباط دارند؛ بنابراین، یکی از عوامل موثر در تعیین قد، تغذیه افراد است.
منظور از صفحات رشد چیست؟
صفحات رشد یکی از عناصر تعیین‌کننده قد افراد هستند. در انتهای استخوان‌های بلند، مانند استخوان ران و استخوان ساق، غضروف‌هایی قرار گرفته‌اند. صفحات رشد، برخی از مناطق این غضروف‌ها به‌شمار می‌روند. استخوان‌های بلند، به دلیل وجود صفحات رشد و با کمک آن‌ها، رشد می‌کنند.
صفحات رشد، ماهیت نرم و ضعیفی دارند. از‌این‌رو، در هنگام رشد کودکان بسیار آسیب‌پذیر است؛ به‌طوری که، در حدود ۳۰ درصد از شکستگی‌های کودکان در اطراف این صفحات اتفاق می‌افتد.
یکی از دلایل ثابت شدن روند افزایش قد بعد از بلوغ، بسته شدن صفحات رشد است. نکته قابل‌توجه این است که تغذیه مناسب و سبک زندگی سالم می‌تواند افزایش قد بعد از سن رشد را به حداکثر میزان خود برساند.
به‌طور دقیق نمی‌توان زمان بسته شدن صفحات رشد افراد را مشخص کرد؛ چرا‌که، رشد هر کدام از استخوان‌ها در زمان‌های مختلفی متوقف می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که صفحات رشد، حدود ۲ سال بعد از سن بلوغ بسته می‌شوند. به‌عبارت دیگر، بدن نوجوانان تا ۲ سال پس از رسیدن به سن بلوغ رشد می‌کند.
آیا افزایش قد بعد از بلوغ ثابت شده است؟
مهم‌ترین سوالی که برای بیشتر نوجوانان پیش می‌آید، این است که آیا افزایش قد بعد از سن رشد نیز ممکن است؟ نکته قابل‌توجه این است که، افزایش قد بعد از بلوغ امکان‌پذیر است. این امر به ساختار و نحوه رشد استخوان‌ها بستگی دارد.
در استخوان‌های بلند بدن، بخشی به نام اپی‌فیز وجود دارد. وظیفه این بخش، تکثیر سلول است و به‌عنوان مولد فعالیت می‌کند. با تکثیر سلول توسط بخش اپی‌فیز، زمینه رشد قدی در بدن فراهم می‌شود. بخش اپی‌فیز، برای مدت زمانی مشخص به‌شکل غضروف است. با گذشت زمان، این بخش غضروفی به استخوان تبدیل می‌شود. نکته قابل‌توجه این است که، رشد قدی تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که اپی‌فیز به استخوان تبدیل نشده باشد.
اپی‌فیز، تا زمانی به شکل غضروف فعالیت می‌کند که هورمون رشد را دریافت کند. هورمون رشد نیز تا زمانی ترشح می‌شود که دوران بلوغ به پایان رسیده باشد؛ بنابراین، افزایش قد بعد از بلوغ، تا مدت زمان محدودی امکان‌پذیر است.
بعد از ترشح هورمون‌های جنسی مردانه و زنانه، صفحات رشد بسته می‌شوند. در این هنگام، این صفحات به شکل استخوانی در‌می‌آیند.
راهکار های افزایش قد بعد از سن رشد
در حال حاضر، راهکار‌های مختلفی برای افزایش قد بعد از سن رشد ایجاد شده است. برخی از این روش‌ها، می‌توانند زمینه افزایش قد را ایجاد کنند. این روش‌ها می‌توانند نقش پر‌رنگی را در افزایش قد بعد از بلوغ افراد ایفا کنند. تاثیر این راه‌ها زمانی بیشتر می‌شود که، در سنین پایین‌تر انجام شوند.
تغذیه
یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین عوامل در افزایش قد، تغذیه است. شما باید مواد غذایی سالم و مقوی را در رژیم غذایی خود قرار دهید. همچنین، توصیه می‌شود از مصرف مواد غذایی فاقد ارزش غذایی و رژیم های خاص و مخرب پرهیز کنید. در‌حالت‌کلی، مصرف کلسیم، پروتئین، منیزیم و ویتامین D از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا‌که این مواد مغذی می‌توانند در افزایش قد بعد از بلوغ نیز موثر باشند.
روی
کمبود روی در کودکان می‌تواند مشکلات جدی از جمله کوتاهی قد را به دنبال داشته باشد؛ از‌این‌رو، با مصرف روی می‌توانید شاهد افزایش قد بعد از بلوغ باشید. برای جبران کمبود روی، حبوبات، تخم‌مرغ و شکلات را در رژیم خود قرار دهید. وجود این ماده مغذی در رژیم‌های مختلف حتی رژیم فستینگ نیز الزامی است.
کلسیم
یکی از مواد مغذی موثر در افزایش قد، کلسیم است. این ماده، نقش پر‌رنگی را در استحکام و رشد استخوان‌ها ایفا می‌کند. بهتر است که ماست، شیر، پنیر و کشک را در وعده‌های غذایی خود قرار دهید.
اگر جزو افرادی هستید که به مصرف لاکتوز حساسیت دارند؛ می‌توانید از انواع دیگر شیر‌ها استفاده کنید. در حال حاضر، امکان تهیه شیر‌های بدون‌لاکتوز نیز وجود دارد. علاوه‌بر این، می‌توانید بادام را در رژیم افزایش وزن خود قرار دهید؛ چرا‌که بادام سرشار از کلسیم است.
ویتامین D
ویتامین D برای رشد استخوان‌ها و پیشگیری از نرمی استخوان تاثیر دارد. یکی از روش‌های دریافت این ویتامین، قرارگرفتن در معرض نور خورشید است؛ اما از آن‌جایی که، سبک زندگی بسیاری از افراد تغییر کرده است؛ امکان دریافت ویتامین D از طریق نور خورشید وجود ندارد.
مصرف مقادیر بالای ویتامین D می‌تواند در کلیه و کبد رسوب کند؛ بنابراین، نباید مکمل‌های آن را به‌صورت خود‌سرانه مصرف کنید. برای تامین ویتامین D بدن می‌توانید ماهی، تخم‌مرغ و قارچ مصرف کنید. مصرف مناسب این ویتامین زمینه افزایش قد بعد از سن رشد را فراهم می‌کند.
پروتئین
پروتئین‌ها مهم‌ترین ماده مغذی برای رشد استخوان‌ها به‌شمار می‌روند. لبنیات، گوشت قرمز، قارچ و تخم‌مرغ از مهم‌ترین منابع پروتئین هستند. این مواد مغذی در رژیم آنلاین نیز اهمیت دارد.
ورزش
با ورزش کردن، نیاز بدن به مواد غذایی افزایش می‌یابد. در عین‌حال، سوخت و ساز بدن بیشتر شده و روند جذب مواد مغذی بهبود می‌یابد. در‌نتیجه، هورمون رشد بیشتری ترشح می‌شود. ورزش کردن برای افزایش قد بعد از بلوغ نیز توصیه می‌شود.
والیبال و بسکتبال از ورزش‌هایی هستند که موجب افزایش قد بعد از سن رشد می‌شوند. از آن‌جایی که، در این رشته‌های ورزشی ماهیچه‌ها کشیده می‌شوند، قد ورزشکاران نیز بلند‌تر می‌شود.
از سایر ورزش‌هایی که می‌توانند به شما در کشیدن ماهیچه‌ها کمک کنند، می‌توان به شنا، بارفیکس، طناب زدن، تنیس و بدمینتون اشاره کرد.
داشتن خواب کافی
داشتن خواب و استراحت کافی، برای تمامی افراد با سنین مختلف ضروری است. این امر، به‌صورت مستقیم در افزایش قد افراد بعد از بلوغ تاثیر می‌گذارد. نکته قابل‌توجه این است که برخورداری از یک الگوی خواب مناسب، میزان رشد بدن را تعیین می‌کند. در زمان خواب و استراحت، بافت‌های بدن فرصت پیدا می‌کنند تا فرآیند رشد و ترمیم را انجام دهند.
برای افزایش قد بعد از سن رشد، باید زمان مشخصی را برای خواب تعیین کنید؛ زیرا برنامه خواب نا‌منظم از ترشح هورمون رشد جلوگیریی می‌کند. از سوی دیگر، هنگامی که بدن با کمبود هورمون رشد مواجه شود، توانایی ترمیم و رشد بافت‌ها را از دست می‌دهد.
انجام ورزش های خاص برای افزایش قد بعد از سن رشد
امروزه، ورزش‌ها و تمرینات متنوعی برای افزایش قد بعد از بلوغ وجود دارد. افراد می‌توانند با انجام این حرکات مخصوص، روند افزایش قد بعد از سن رشد را بهبود ببخشند. البته این ورزش‌ها برای افزایش قدر پیش از بلوغ نیز کاربرد دارند.
- بارفیکس: یکی از ورزش‌هایی که افراد می‌توانند برای افزایش قد آن را انتخاب کنند، بارفیکس است. برای بارفیکس زدن کافی است تا از یک میله آویزان شوید؛ به‌طوری که، وزن پایین‌تنه و بدن‌تان بر‌روی مفاصل و ستون فقرات قرار گیرد.
- شنا بر‌روی زمین: این ورزش با نام دست و پای مخالف نیز شناخته می‌شود. برای این کار باید روی زمین دراز بکشید. سپس بدن‌تان را به‌صورت کامل بکشید.
- حرکت پل: از دیگر حرکات موثر در افزایش قد بعد از بلوغ، می‌توان حرکت پل را معرفی کرد. این ورزش موجب می‌شود تا ستون فقرات و پا‌ها کشیده شوند.
- حرکت مار کبری: حرکت مار کبری موجب کشیدن مهره‌های کمر و افزایش قد بعد از سن رشد می‌شود. باید روی زمین دراز بکشید و دست‌ها را روی زمین قرار دهید. بالا‌تنه خود را به سمت بالا بکشید و سر خود را صاف نگه دارید.
- حرکت سوپر کبری: برای انجام این حرکت، باید در حالتی همانند حرکت قبلی قرار بگیرید. سر خود را به‌طور کامل به سمت بالا بکشید. سپس گردن خود را به سمت عقب بکشید.
- پرش ضربدری: راحت‌ترین و موثر‌ترین حرکت برای افزایش قد بعد از بلوغ، پرش ضربدری است. این حرکت را می‌توانید در مکان‌های مختلف نیز انجام دهید. برای انجام این تمرین، صاف بایستید و سپس آرنج دست و زانوی پای مخالف را به یک‌دیگر نزدیک کنید.
- کشش به سمت جلو: توصیه می‌شود در هنگام انجام این حرکت، تا حد امکان پا‌های خود را بیشتر فاصله دهید. با این کار، تاثیر کشش بر‌روی مفاصل، ستون فقرات و پا‌ها و در‌نتیجه افزایش قد بعد از سن رشد را افزایش می‌یابد. صاف روی زمین بشینید و پا‌های خود را دراز کنید. سپس سعی کنید تا دستان خود را به نوک پا‌ها نزدیک کنید.
مهم است که این حرکات را به درستی و صحیح انجام دهید. فقط در این صورت، می‌توانید نتیجه مورد‌نظر خود را کسب کنید. با انجام این تمرینات و تغییر سبک زندگی، می‌توانید تاثیر آن را در رشد قد خود مشاهده کنید.
سن رشد قد در پسران
سن افزایش قد بعد از بلوغ در پسران به عوامل مختلفی بستگی دارد. از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به ژنتیک و سن بلوغ آن‌ها اشاره کرد. رشد قد در پسران دیر‌تر از دختران شروع می‌شود؛ اما افزایش قد بعد از سن رشد و تا اواخر نوجوانی، برای آن‌ها ادامه دارد.
از آن‌جایی که، سن بلوغ در پسران ۱۵ سال است، بهتر است تغذیه و ورزش مورد توجه قرار گیرد. با رعایت این نکات می‌توان قد پسران را تا حد زیادی افزایش داد.
سن افزایش قد در دختران
سن بلوغ در دختران زود‌تر از پسران است؛ بنابراین، توقف افزایش قد بعد از بلوغ هم برای آن‌ها زود‌تر اتفاق می‌افتد. در‌حالت کلی، روند افزایش قد بعد از سن رشد برای دختران و پسران یکسان است. از‌این‌رو، توصیه می‌شود تا دختران هم همانند پسران، تغذیه و ورزش را در برنامه خود قرار دهند.
نتیجه گیری
با توجه به روش‌های مختلفی که برای افزایش قد بعد از سن رشد مطرح شده است، می‌توان نتیجه گرفت که تغذیه مناسب، ورزش منظم، خواب کافی، و انجام تمرینات خاص می‌تواند به افزایش قد و رشد استخوان‌ها کمک کند. انتخاب منابع غنی از کلسیم، ویتامین D و سایر مواد مغذی مهم نیز از اهمیت ویژه برخوردار است. همچنین، انجام تمرینات مخصوص ورزشی می‌تواند تاثیر گذاری مثبت بر رشد قد داشته باشد.
تغذیه و رشد قدی کودکان امروزه به یک دغدغه برای والدین تبدیل شده است. تهیه رژیم غذایی مناسب برای کودکان از اهمیت بسیاری برخوردار است و نقش بسزایی در رشد و توسعه سالم آن‌ها دارد. دکتر خورشیدی، به عنوان یک متخصص تغذیه معتبر، توانایی دارد تا با توجه به نیازهای ویژه و رشد فیزیکی هر کودک، یک رژیم غذایی سازگار و مناسب برای آنان تهیه کند. این رژیم غذایی باید شامل مواد غذایی متنوع و کافی از هر گروه مغذی مانند پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد تا بتواند نیازهای روزانه کودک را تامین کند.
دکتر خورشیدی
سوالات متداول
- آیا مصرف مکمل‌های کلسیم می‌تواند به افزایش قد کمک کند؟
بله، مصرف مکمل‌های کلسیم می‌تواند به استحکام و رشد استخوان‌ها کمک کند که می‌تواند در افزایش قد نیز موثر باشد. - چه غذاهایی می‌توانند منبع خوبی از ویتامین D باشند؟
منابع خوبی از ویتامین D شامل ماهی، تخم‌مرغ و قارچ می‌شوند. - آیا ورزش‌های خاصی برای افزایش قد پس از بلوغ وجود دارند؟
بله، ورزش‌هایی مانند بارفیکس، شنا، حرکت پل، حرکت مار کبری، حرکت سوپر کبری، پرش ضربدری و کشش به سمت جلو می‌توانند به افزایش قد بعد از بلوغ کمک کنند.
